WYBÓR ODPOWIEDNIEGO PRODUKTU
Wyboru dokonuje się zgodnie z klasyfikacją ran, z uwzględnieniem jej rozmiarów, usytuowania, etiologii, fazy gojenia, stopnia wysięku, występowania zanieczyszczenia czy zakażenia.
Szerokie spektrum oferowanych produktów umożliwia zastosowanie odpowiedniego sposobu leczenia miejscowego w zależności od fazy w jakiej znajduje się rana, zgodnie z najnowszą koncepcją TIME zaproponowaną przez EWMA (European Wound Management Association).
TIME to akronim pochodzący od angielskich słów Tissue (tkanka), Infection – Inflammation (infekcja – zapalenie), Moisture (wilgoć), Edge – Epithelialisation (naskórkowanie – brzeg rany).
Oceniając ranę wg. konceptu TIME, rozpoznajemy najistotniejsze przeszkody przez które rana nie jest w stanie skutecznie się goić. Przed podjęciem właściwych działań, zastosowaniem odpowiedniego trybu terapii i wyborem opatrunków, należy odpowiedzieć sobie na cztery pytania:
T – tissue. Czy w dnie rany nie zalega tkanka martwicza, którą należy opracować chirurgicznie lub wspomóc autolityczne oczyszczanie rany z martwicy?
I – infection – inflammation. Czy w ranie nie występują objawy zakażenia, wymagające odpowiedniego leczenia ogólnoustrojowego lub miejscowego?
M – moisture. Czy powierzchnia rany nie jest zbyt sucha lub przeciwnie, czy nie występuje nadmierny wysięk? Przywrócenie odpowiedniego nawilżenia w ranie odbywa się najczęściej poprzez zastosowanie opatrunków o chłonności dostosowanej do ilości wysięku. Rana zbyt sucha często pokrywa się złogami włóknika, ziarnina w jej dnie ulega zwłóknieniu, a brzegi nie naskórkują. W przypadku ran nadmiernie wysiękających, zalegający w ranie wysięk może stanowić źródło infekcji, powodować macerację otaczającej skóry i być przyczyną dyskomfortu dla chorego.
E – epithelialisation – edge. Czy od brzegu rany postępuje naskórkowanie, czy brzeg rany nie jest uniesiony lub zmacerowany? Gdy dno rany pokryte jest czystą tkanką ziarninową otaczający naskórek zaczyna na nią narastać.
Lecząc ranę produktami o działaniu miejscowym zawsze należy pamiętać o tym, że najczęściej jest ona objawem innego problemu zdrowotnego. Np. w przypadku owrzodzenia żylnego (przy braku przeciwwskazań) konieczne jest zastosowanie kompresjoterapii.
Niektóre rany będą wymagały zastosowania jedynie ochronnego, przywierającego opatrunku. W przypadku głębszych ran oraz ran z dużą ilością wysięku, wraz z użyciem opatrunku właściwego, może być wymagane zastosowanie dodatkowego opatrunku wtórnego, którego celem będzie lepsze zabezpieczenie rany przed zakażeniem, zapewnienie dobrych właściwości absorpcyjnych lub utrzymanie odpowiedniego poziomu wilgoci. Szeroki wybór opatrunków, jak też możliwość ich łączenia, zapewnia większą elastyczność w metodach ich aplikacji.
Przy wyborze opatrunku należy też zwrócić uwagę, że niektóre z nich wyposażone są w przylepną warstwę adhezyjną, która zdecydowanie ułatwia ich aplikację. Opatrunki z warstwą adhezyjną przeznaczone są do komfortowego zabezpieczania rany i mogą być stosowane jako opatrunki mocujące w połączeniu z opatrunkami, które nie mają właściwości przylepnych. Stanowią one skuteczną barierę antybakteryjną, niektóre mają możliwość wchłaniania wysięku. Opatrunki adhezyjne wykorzystują technologię miękkiego silikonu Silfix, dzięki której zmiana opatrunków jest delikatna i bezbolesna.
Schemat ułatwiający wybór odpowiedniego produktu w zależności od stadium rany zgodnie z koncepcją TIME zamieszczono obok. Podręczny poradnik służy wyłącznie jako wskazówka; zawsze przy wyborze odpowiedniego rodzaju terapii należy zasięgnąć specjalistycznej porady.
